​

Kwas acetylosalicylowy (ASA), potocznie zwany aspiryną, należy do najpopularniejszych leków o działaniu przeciwgorączkowym, przeciwbólowym oraz przeciwzapalnym. Stosowany jest także w prewencji choroby niedokrwiennej serca i mózgu, jako lek hamujący agregację płytek krwi. ASA wchodzi w interakcję z wieloma lekami, na szczególne ryzyko narażeni są pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe, przeciwcukrzycowe, niektóre antybiotyki, a także leki hipotensyjne.

ASA należy do niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Mechanizm działania tego leku związany jest ze zmniejszeniem syntezy prozapalnych prostaglandyn wskutek nieodwracalnego zahamowania cyklooksygenazy COX-1 oraz COX-2. Względna wybiórczość działania wobec COX-1 w płytkach krwi warunkuje długie i silne działanie antyagregacyjne. ASA może powodować interakcje leków.

Jak należy stosować ASA?

U dorosłych, przeciwbólowo i przeciwzapalnie stosuje się zwykle do 2500 mg ASA na dobę w dawkach podzielonych. U dzieci powyżej 12. roku życia podaje się 500 mg do 3 razy na dobę. W przypadku problemów kardiologicznych stosuje się dawki od 75 do 325 mg na dobę. ASA występuje w postaci prostych preparatów dostępnych bez recepty, np. Aspirin 500 mg, Polopiryna S 300 mg, Acard 75 mg, Acard 150 mg.

Kto powinien uważać na ASA?

Ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a (patologiczne zmiany w mózgu i wątrobie), nie należy stosować ASA u dzieci poniżej 12 roku życia. Do przeciwwskazań należy także nadwrażliwość na salicylany, astma aspirynowa, choroba wrzodowa, III trymestr ciąży oraz okres laktacji.

Szczególną ostrożność powinny zachować osoby przyjmujące leki przeciwcukrzycowe z grupy pochodnych sulfonylomocznika (np. gliklazyd, glimepiryd), ponieważ ASA może nasilać ich działanie hipoglikemizujące. Jednoczesne stosowanie ASA z doustnymi lekami przeciwzakrzepowymi, glikokortykosteroidami lub bisfosfonianami może zwiększyć ryzyko krwawień. ASA wchodzi w interakcję także z lekami moczopędnymi i hipotensyjnymi, osłabiając ich działanie. Natomiast alkohol może nasilić uszkadzające działanie ASA na błonę śluzową żołądka.

Czy można łączyć ASA z innymi lekami?

ASA można łączyć z lekami przeciwbólowymi i przeciwgorączkowymi, wykazującymi odmienny mechanizm działania. Etopiryna Extra jest lekiem wieloskładnikowym, który łączy działanie przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe ASA i paracetamolu. Działanie lecznicze jest dodatkowo potęgowane przez kofeinę. Coffepirine to z kolei połączenie ASA z kofeiną, lek wskazany jest w różnego rodzaju dolegliwościach bólowych o małym lub umiarkowanym nasileniu.

Preparatem złożonym, zawierającym ASA oraz pseudoefedrynę, jest Aspirin Complex. Połączenie to stosowane jest w kompleksowym leczeniu kataru, bólu i gorączki w przebiegu przeziębienia. Upsarin C, zawierający ASA oraz witaminę C, stosowany jest w objawowym leczeniu przeziębienia oraz grypy. Dodatek witaminy C korzystnie wpływa na przebieg stanów przeziębieniowych.

Na rynku pojawiają się także preparaty dwuskładnikowe zawierające w swoim składzie ASA oraz bisoprolol (β-adrenolityk). Preparaty handlowe, takie jak Concor ASA czy Bisoratio ASA, zarejestrowane są w leczeniu nadciśnienia tętniczego lub dławicy piersiowej u pacjentów wcześniej nieskutecznie leczonych prostymi preparatami.

ASA wchodzi w skład wielu preparatów leczniczych. Należy zatem zachować szczególną ostrożność, ponieważ można ten lek łatwo przedawkować.

Autorem artykułu jest redakcja portalu.