Natura i zdrowie

Czym jest rektoskopia ?

Michał Wolański
sty 23 2017

Rektoskopia (endoskopia odbytnicy) wykonywana jest w celu oględzin oraz pobrania materiału z błony śluzowej jelita grubego, co pozwala na ocenę jej stanu morfologicznego pod kątem stanów zapalnych, wrzodowych lub nowotworowych. Badanie rektalne przeprowadzane jest w znieczuleniu miejscowym. Trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Konieczne jest przygotowanie do zabiegu 24 lub 48 godzin wcześniej.

Wskazania do rektoskopii

Endoskopowe rektalne badania diagnostyczne wykonuje się w celu potwierdzenia lub wykluczenia wstępnej diagnozy lub w przypadku występowania u pacjenta niepokojących dolegliwości. Rektoskopia zalecana jest w przypadku:

  • podejrzenia chorób i schorzeń, takich jak: nowotwór jelita grubego, polipy i guzy odbytu, skrobiawica,
  • konieczności pobrania wycinka błony śluzowej jelita grubego w celu dalszego postępowania diagnostycznego,
  • świądu, bólu w okolicy odbytu,
  • bólu w podbrzuszu o niewyjaśnionej przyczynie,
  • problemów z oddawaniem stolca: braku wypróżnień, bezwiednego wypróżniania, nasilonej biegunki,
  • zmiany kształtu stolca (np. kształt taśmowaty) oraz konsystencji stolca (towarzyszące krwawienia, śluz, płyn),
  • krwawień z odbytu: widocznych i utajonych,
  • sączenia wydzieliny z odbytu,
  • utraty masy ciała bez wyraźnej przyczyny.

W trakcie rektoskopii możliwe jest również przeprowadzenie następujących zabiegów:

  • usunięcie polipów, ciał obcych z odbytu,
  • zahamowanie krwawień wynikających z wad wrodzonych, rozwojowych lub owrzodzeń i guzów,
  • poszerzanie jelita grubego,
  • obniżenie ciśnienia w jelicie grubym.

Jak się przygotować do rektoskopii

Przed badaniem rektoskopowym (szczególnie u osób starszych oraz osób z problemami ze strony układu krążenia) wskazane jest wykonanie:

  • badania krwi – pod kątem oceny krzepnięcia i zawartości leukocytów (białych krwinek),
  • EKG (elektrokardiogramu),
  • badania na obecność wirusa zapalenia wątroby.

Jedną lub dwie doby przed badaniem (czas ustala lekarz) konieczna jest zmiana diety na płynną, a w dniu badania można tylko pić wodę. W tym czasie konieczne jest również wykonywanie lewatyw w celu oczyszczenia jelita grubego. Ostatni wlew doodbytniczy powinien zostać przeprowadzony na 3 godziny przed rektoskopią.

Osoby ze sztucznymi zastawkami serca, protezami naczyniowymi, po przebytym zapaleniu wsierdzia lub o obniżonej zawartości białych krwinek, bezpośrednio przed rektoskopią powinny otrzymać dożylnie antybiotyk.

Na czym polega rektoskopia – przebieg badania

W badaniu wykorzystywane jest narzędzie – rektoskop, czyli doodbytniczy wziernik endoskopowy. Jest to sztywna, metalowa, cienka rurka (o średnicy 2 cm – dla dorosłych, o średnicy 1 cm – dla dzieci). Długość rektoskopu wynosi od 20-30 cm.

Osoba badana przebiera się w odzież ochronną, następnie ustawia ciało na leżance w pozycji kolanowo-łokciowej (czyli na kolanach, z szeroko rozstawionymi nogami i mocno wypiętymi ku górze pośladkami). W przypadku, gdy stan zdrowia nie pozwala na taką pozycję ciała, rektoskopię przeprowadza się w tzw. pozycji Simsa (osoba badana leży na brzuchu z podkulonymi na lewą stronę kolanami).

Przed rektoskopią lekarz przeprowadza rutynowe oględziny okolic odbytu oraz wykonuje badanie per rectum (przez odbyt). Dopiero po nim może wprowadzić do odbytu rurkę, która najpierw jest smarowana żelem znieczulającym a następnie wsuwana na głębokość około 5 cm. Badanie trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut.

Jeżeli osoba badana otrzymała leki uspokajające przed zabiegiem, do końca dnia nie powinna prowadzić samochodu i wrócić do domu w asyście osoby towarzyszącej.

Przeciwwskazania do wykonania rektoskopii

Rektoskopia to badanie inwazyjne, dlatego istnieje grupa czynników uniemożliwiających jego przeprowadzenie, należą do nich:

  • brak kontaktu z osobą badaną, utrata przytomności, śpiączka,
  • drugi trymestr ciąży,
  • schorzenia serca i płuc o ciężkim przebiegu, np. ostra niewydolność oddechowa, niestabilna choroba wieńcowa,
  • objawy zapalenia oraz ostre zapalenie otrzewnej,
  • podejrzenie: zapalenia uchyłka jelita, perforacji jelita,
  • zaostrzenie stanów i chorób zapalnych jelita grubego,
  • zaburzenia i nieprawidłowości w zakresie parametrów krzepnięcia krwi,
  • ostre rozdęcie okrężnicy (megacolon toxicum).

Możliwe objawy niepożądane po rektoskopii, które wymagają kontaktu z lekarzem

Po badaniu rektoskopowym mogą pojawić się dolegliwości, o których koniecznie należy powiadomić lekarza. Ssą to:

  • ostry ból brzucha,
  • gorączka i dreszcze,
  • bezwiedne oddawanie czarnego (smolistego) stolca.

Materiał partnera

Udostępnij

Your email address will not be published. Required fields are marked *